Tóm tắt nội dung [Hiển thị]
Theo quan niệm trong tâm linh khi con người chết đi hoàn toàn không thể biến mất mà họ sẽ chuyển sang một thế giới khác. Chỉ có phần thể xác bị mục nát còn linh hồn của người đó sẽ được tồn tại ở cõi tạm mà con người không thể với tới được. Nhằm giúp cho linh hồn người đã khuất được siêu thoát và an nhiên, sẽ có những dấu mốc quan trọng khác nhau. Bài viết dưới đây chúng ta hãy cùng tìm hiểu về các nghi lễ dành cho người đã khuất.
Nghi lễ cúng 3 ngày
Sau khi tổ chức mai táng đến ngày thứ 3 con cháu cùng thầy cúng sẽ ra mộ và mở cửa mã. Sau đó đắp thêm cho mộ được cao ráo đẹp đẽ và về nhà cúng 3 ngày. Tùy từng nơi sẽ có cách tính 3 ngày khác nhau có nơi được tính từ ngày mất Cách này chỉ dành cho người mất tại gia đình quàn tại gia một đêm, nên sau ngày chôn sẽ là ngày thứ 3 sẽ tiến hành cúng luôn như vậy là hợp lý.
Ngoài ra còn một cách tính khác đó là tính ngày chôn sẽ là ngày thứ nhất. Đối với trường do quàn tài gia hoặc nhà lạnh của bệnh viện để chờ con cháu về đông đủ.
Dân gian quan niệm rằng sau khi chôn, linh hồn vẫn còn phiêu diêu chưa ổn định. Mặt khác trước khi chôn bàn thờ người chết vẫn chưa thật sự yên vị bởi bàn vong di chuyển ra nghĩa địa và chuyển về. Đến ngày thứ 3 mọi việc đã được chu toàn, linh hồn người chết mới về yên vị tọa lạc để con cháu thờ cúng.
Gia chủ cũng nên chú ý bàn thờ người mới mất tại một vị trí riêng biệt, chưa được ở chung với bàn thờ gia tiên. Bởi người ta quan niệm rằng người mất chưa được sạch sẽ.
Sắp đặt bàn thờ cần có ảnh và bát hương… cùng những thứ cần thiết. Tùy theo số lượng câu đối trướng mà tiến hành treo quanh bàn thờ. Phía sau của bàn thờ cần treo cao những bức trướng của tổ chức, dòng họ, tập thể rồi đến trước của các gia đình thông gia, họ mạc… cuối cùng là bạn bè thân hữu. Gia đình có thể treo vây quanh để tạo không gian ấm cúng cho bàn thờ.
Phần lớn ở thủ tục cúng 3 ngày đều do thầy cúng làm. Từ đây đèn hương liên tục được gia chủ thắp ngày và đêm. Hàng ngày khi đến bữa đều thực hiện cúng cơm coi như ông bà cha mẹ vẫn đang bên con cháu dùng bữa. Việc cúng cơm cũng không cần phải quá cầu kỳ, trong nhà ăn gì cúng đó. Khi đặt mâm chỉ cần 1 ít tượng trưng, có bát đũa có rượu nước và trầu cau… Việc cúng cơm thường nhật cần được gia đình duy trì ít nhất đủ 49 ngày. Có nhà duy trì việc cúng cơm cho đến tuần 100 ngày mới thôi, hương đèn từ đây cũng sẽ tắt.
Chuẩn bị lễ cúng 3 ngày ( lễ cúng ngày tam chiêu )
Chuẩn bị lễ vật:
- Một cái thang bằng bẹ chuối (nam 7 bặc, nữ 9 bặc), môt cây mía lao để cả ngọn, một ít tiền vàng mã
- Hai lọ hoa, hai đĩa trái cây (1 cúng đất đai, 1 cúng vong)
- Ba ống trúc dài khoảng bốn tấc (40cm) vót nhọn một đầu: 1 đựng muối, 1 đựng nước, 1 đựng nước – bịt lại bằng nilon trên đầu
- Bốn cây nến
- Năm thứ đậu (100 gram chung cho 5 thứ), năm thẻ tre dài 4 tấc (40cm) vót nhọn 1 đầu (để làm bài vị cúng ngũ phương ngũ thổ tôn thần)
- Sáu chén chè, hai đĩa xôi, một bộ tam sênh (trứng, thịt, tôm)
- Bảy cái chén, một bình trà, một chai rượu
- Một con gà trống Sắp đặt lễ cúng: • Cắm ba ống trúc có gạo, muối, nước dưới chân mộ, dựa cái thang vào 3 ống trúc, đằng sau, phía trên để cài bài vị.
- Bày hai mâm lễ cúng có chè, xôi, hoa, trái cây, trà rượu, giấy tiền vàng mã trước mộ (dưới chân) để cúng vong và ở một nơi sạch sẻ gần đó để cúng thần.
- Cắm năm thẻ tre đã được dán bài vị ngũ phương ngũ thổ tôn thần ở bốn góc và giữa mộ phần.
- Thắp hương trước mộ, mâm cúng thần và các bài vị tôn thần cũng như ở các ngôi mộ xung quanh. Nghi thức cúng:
- Thắp nhang khấn xin chư vị tôn thần dẫn dắt linh hồn người chết về nghe kinh, chứng minh lễ khai mộ.
- Thầy tụng kinh thỉnh chư vị tôn thần và triệu linh, làm phép sái tịnh
- Gia đình chia nhau mỗi người một ít đậu, một người đại diện cầm cây mía, dắt con gà theo thầy đi quanh mộ vừa niệm phật, vừa rải đậu.
- Sau khi đi đủ ba vòng trở lại vị trí cũ, đốt giấy tiền vàng mã, lạy tạ tôn thần và dẫn vong trở về nhà cúng an linh.
=> Xem thêm: Hướng dẫn làm lễ mở cửa mả
Nghi lễ cúng tuần 49 ngày và 100 ngày sau tang lễ
Cúng 49 ngày người ta còn gọi là cúng “chung thất” người ta dựa vào vía đàn ông để tính. Mỗi một vía sẽ là 7 ngày và 7 vía sẽ là 49 ngày. Cúng ở nhà vào tuần này nhằm giúp cho linh hồn người đã khuất được mát mẻ.
Một số người theo đạo phật và một số gia đình muốn linh hồn người đã khuất vào chùa nương nhờ cửa phật thường sẽ nhờ nhà sư cúng 49 ngày tại chùa, giúp cho linh hồn người chết chóng được siêu thăng tịnh độ.
Nghi lễ cúng 100 ngày còn được gọi với cái tên khác là cúng Tốt khốc. Trước đây gia đình thường khó trong suốt 3 tháng 10 ngày.
Lễ cúng thất 49 ngày dành cho người đã khuất
Trong phật giáo cho rằng những người chết sẽ phải trải qua “Thập điện – Mười cửa ải” nguy hiểm. Trong vòng 49 ngày mới qua được 7 cửa ải. Khi hết 100 ngày mới xong được 10 của ải và linh hồn mới được siêu thoát hoàn toàn. Sau thời gian này con cháu cũng sẽ thôi không khóc nữa, thực sự yên tâm người đã khuất được siêu thoát
Tùy theo phong tục ở từng địa phương có nơi coi cúng 49 ngày là lễ lớn, nhưng lại cũng có nơi coi cúng 100 ngày là lễ lớn. Vào dịp này nội ngoại sẽ đến tham dự, bà con hàng xóm sẽ đến thắp hương, chủ nhà sẽ mời khách quan bữa cơm thân mật.
Trên đây là những nghi lễ dành cho người đã mất. Mong rằng sẽ giúp mọi gia đình có thể hiểu hơn về phong tục truyền thống của người Việt Nam.
