Mùng 1 đi đám ma có đen không? Những điều tránh làm vào mùng 1

Dân gian Việt Nam có câu: “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Thế nên, dân ta luôn giữ phong tục thờ cúng tổ tiên ông bà cùng kiêng kị những điều được cho là gây xui xẻo.

Trong đó, rất nhiều người thắc mắc: mùng 1 đi đám ma có đen không? Không nên làm gì trong ngày đầu tháng này để tránh vận rủi? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp giúp bạn. 

NHỮNG ĐIỀU KIÊNG KỴ VÀO NGÀY MÙNG 1

Từ xưa đã thế, người Việt Nam cũng như người Á Đông luôn luôn coi trọng những phong tục, lời dạy mà các thế hệ tổ tiên, ông bà truyền lại. Theo đó, một trong những tục lệ được gìn giữ và thực hiện nghiêm chỉnh là cúng kiếng vào ngày mùng 1 và ngày rằm mỗi tháng. Hai ngày này được coi là ngày “cát tường”, dịp để tưởng nhớ về các thế hệ đã mất, có sự liên kết giữa thế giới quỷ thần và con người giúp người ta đạt thành mong muốn.  

Bởi sự quan trọng như thế, dân gian cũng lưu truyền những điều kiêng kỵ vào các ngày này để tránh xui xẻo. Vậy nên nhiều người thắc mắc rằng mùng 1 đi đám ma có đen không là điều bình thường. Nhưng trước khi trả lời câu hỏi đó, bài viết sẽ điểm qua 1 số điều không nên làm trong ngày mùng 1 đầu tháng.

 Phong tục thờ cúng có từ lâu đời tại Việt Nam

• Kiêng cắt tóc, móng tay, móng chân

“Cái răng cái tóc là gốc con người”. Tóc, móng tay, móng chân đều là bộ phận trên cơ thể con người. Chúng có tốc độ hồi phục và sản sinh nhanh nên chúng ta thường cắt bớt đi để trông gọn gàng, sạch sẽ hơn. 

Tuy nhiên, vì là một phần của thân thể nên dân gian quan niệm không nên cắt bỏ chúng vào ngày mùng một đầu tháng. Người ta cho rằng việc cắt mất chúng tương tự với cắt đi tài lộc, may mắn. Điều này biểu hiện sự không tròn trịa, không vẹn toàn và được cho là dẫn đến xui xẻo trong làm ăn, giảm sút sức khỏe.

• Kiêng trả giá, trả hàng

Người làm ăn buôn bán luôn khấn vái vào ngày cúng mùng 1 cho mua may bán đắt cả tháng. Người ta cũng rất coi trọng vị khách “mở hàng” của mình, đặc biệt là buổi sáng. Thế nên nếu bạn kì kèo mặc cả rồi không mua hay muốn trả lại hàng đã mua vào mùng 1 sẽ bị cho là vô duyên, xui xẻo. Chủ cửa hàng có thể “đốt vía” bằng que củi, nắm rác, tờ giấy,... ngay trước mặt bạn để đuổi “dông”. Bởi thế, thuận mua vừa bán vào mùng 1 sẽ  mang lại may mắn cho cửa hàng cả tháng đó.

• Kiêng xuất tiền, vay nợ, trả nợ

Dân gian thường tránh chi tiền, vay mượn tiền, trả nợ vào đầu tháng vì sợ bị “dông”. Tức là cả tháng sẽ tiêu xài nhiều, thiếu tiền phải vay mượn hoặc loay hoay trả nợ nần. Việc xuất tiền đầu tháng cũng được cho là điềm báo mất đi tài lộc.

 Không nên vay, trả tiền vào mùng 1

• Kiêng gặp gái, người nặng vía

Những người có việc đi xa, đi làm ăn buôn bán vào mùng 1 thường hẹn một người có tính tình hoạt bát, vui vẻ, rộng rãi để gặp mặt đầu tiên khi bước ra đường. Đây được coi như một điềm lành cho việc họ sắp sửa đi làm. Kiêng kị gặp đàn bà con gái hay người vía dữ (người tính tình keo kiệt, khắt khe) trước khi xuất hành làm việc. 

Việc này cũng dễ dàng lý giải theo tâm lý học. Những ảnh hưởng tiêu cực, tích cực từ người ta gặp đầu tiên trong ngày sẽ tác động đến tâm trạng, hành vi mỗi người.

• Kiêng quan hệ nam nữ

Quan niệm cổ xưa cho rằng việc gần gũi, thân mật nam nữ vào ngày mùng 1 dẫn tới vận đen, thậm chí là đại hạn. Ngày nay, điều này cũng không còn khắt khe bởi vì luồng tư tưởng cởi mở trong xu hướng, quan niệm tình dục được tiếp nhận rộng rãi.

• Kiêng đi thăm sản phụ

Ông bà xưa quan niệm “sinh dữ tử lành”, đi thăm phụ nữ đẻ trong ngày đầu tháng là xui. Đặc biệt là phụ nữ có thai đi thăm bà đẻ dễ dẫn đến các em bé ganh nhau, tổn hại tới em bé đang trong bụng mẹ. Người ta thường đợi em bé đủ tháng, lúc này đi thăm sẽ đem đến nhiều vận may hơn.

Điều này cũng đúng với khoa học. Trong thời gian 1 tháng đầu sau khi sinh, cả mẹ và bé đều yếu ớt, cần không gian yên tĩnh, sạch sẽ để thích ứng, tĩnh dưỡng và hồi phục. Khách đến thăm dễ gây ồn ào, mang theo bụi bặm thậm chí cả mầm bệnh. 

• Kiêng nói bậy, chửi tục, nói xui rủi

Người ta cho rằng việc nói bậy, chửi tục, nói điều xui rủi vào mùng 1 suốt tháng sẽ gặp thị phi, đen đủi liên tiếp. “Họa từ miệng mà ra” là không sai.

 Những lời nói xấu xí, xui xẻo làm mất hòa khí gia đình, đem lại điềm xấu

• Kiêng một số thực phẩm 

Các món như: thịt chó, mực, thịt vịt, mắm tôm, xôi trắng, cá mè,... không nên ăn vào ngày đầu tháng. Chúng sẽ mang đến vận xui, bệnh tật, giảm tài lộc,... Theo quan niệm Phật giáo, nên ăn chay vào mùng 1 để tránh sát sinh, tiêu trừ xui xẻo. 

 Các món không nên ăn để tránh xui xẻo cả tháng

• Kiêng cho, xin lửa, nước

Trong quan niệm xưa, lửa được biểu tượng như là vận đỏ, may mắn; nước được ví như tài lộc, “tiền vô như nước”. Bởi vậy, người ta tránh đi xin lửa, nước từ nhà khác. Cũng như không ai cho đi lửa và nước vào mùng 1 vì sợ mất may mắn, tài lộc của cả tháng.

• Kiêng làm vỡ bát đĩa, ấm chén, gương

Các cụ cho rằng đánh vỡ các vật dụng trong nhà là điềm báo của rạn nứt, chia lìa trong gia đình. Điều đó đem đến sự xui rủi, tai nạn, chết chóc, ly biệt. Do đó, ngày đầu tháng, càng phải cẩn thận với các đồ vật dễ bể để tránh đen đủi cho gia đình.

 Người Việt cho rằng vỡ chén, đĩa, ly trong mùng 1 là điềm xấu

• Kiêng đi chơi đêm

Quan niệm này nói rằng nếu người yếu bóng vía đi chơi ban đêm sẽ dễ bị các vong hồn theo về nhà. Đặc biệt là ngày mùng 1 các linh hồn đi lại nhiều. Đây là một quan niệm mê tín nhưng vẫn được rất nhiều gia đình áp dụng. Một phần để nhắc nhở con em về nhà sớm, đảm bảo an toàn.

• Kiêng mặc quần áo đen, trắng

Quần áo đen, trắng được các cụ ngày xưa cho là mang sự tang thương, chết chóc. Vậy nên, người lớn tuổi thường thích con cháu mặc màu sắc tươi sáng, đặc biệt trong dịp lễ, Tết, ngày mùng 1. Tuy nhiên, đối với quan điểm thời trang hiện nay thì điều này ít còn được quan tâm.

MÙNG 1 ĐI ĐÁM MA CÓ ĐEN KHÔNG?

Từ những điều kiêng kỵ trên, chúng ta có thể liên kết đến vấn đề: mùng 1 đi đám ma có đen không? Vậy liệu tham dự đám tang có phạm vào cấm kị nào của những điều không nên làm vào ngày đầu tháng hay không?

 Người ta thường mặc trang phục đen, trắng dự tang lễ

• Có nên đi đám ma vào ngày mùng 1 không?

Liệu rằng mùng 1 đi đám ma có đen không? Thực tế thì không có một quan niệm hay phong tục cụ thể nào nhắc đến điều này. Phong tục ma chay có từ lâu đời. Trải qua nhiều thế hệ, nó được giản lược nhưng vẫn chỉn chu để thuận tiện cho tang gia cũng như người đến viếng. Hiện nay, hầu hết các đám tang được tổ chức trong khoảng 3 ngày. 

Vậy nên, để tránh không khí đau buồn hay kiêng kị mặc đồ đen trắng vào ngày mùng 1, bạn hoàn toàn có thể lựa chọn ngày gần kề để đi viếng . Trường hợp không sắp xếp được thời gian, bạn có thể lựa chọn trang phục tối màu như: xám, xanh đen,...Việc này tránh cả kiêng kỵ ngày mùng 1 và  kiêng kị mặc màu sắc tươi sáng trong đám tang. 

Một người nào đó mất đi là điều thương tiếc và không ai ngăn cản hay dự đoán chính xác được. Bỏ qua những hủ tục rườm rà ấy, việc đi viếng thể hiện sự tôn trọng, tình cảm đối với người đã mất. Đó như là lời chào hỏi, đưa tiễn cuối cùng dành cho người ta yêu thương, quý mến. Như thế, câu trả lời cho vấn đề mùng 1 đi đám ma có đen không hoàn toàn ở cán cân giữa độ mê tín và cảm tình trong bản thân bạn. 

Ngoài ra, còn 1 tình huống riêng biệt khác nữa. Đó là Tết Nguyên Đán - mùng 1 đầu tiên của năm. Câu hỏi: mùng 1 đi đám ma có đen không ? đặt trong tình huống này sẽ được giải đáp ngay dưới đây.

• Đối với trường hợp đặc biệt: mùng 1 Tết Nguyên Đán

Đây là trường hợp hi hữu. Nếu gia đình có người mất vào những ngày cận Tết, người ta thường xử lý đám tang một cách nhanh gọn. Điều này dựa trên quan niệm: không để người chết trong nhà khi qua năm mới. Trường hợp người mất vào đúng ngày mùng 1, người ta sẽ tổ chức tang lễ vào mùng 2. Dân gian luôn luôn kiêng kị phát tang vào mùng 1 vì sợ xui rủi, tang tóc cả năm. Thế nên, việc đi đám ma vào mùng 1 Tết Nguyên Đán là không thể xảy ra. 

Tóm lại, trả lời cho câu hỏi: mùng 1 đi đám ma có đen không? Hoàn toàn không có cơ sở khẳng định điều này. Tham gia tang lễ là vì mục đích thương tiếc và tưởng nhớ người đã mất. Nếu bạn vẫn còn cố kỵ, bài viết cũng đã nêu lên một số biện pháp hữu ích. Bài viết mang tính chất thống kê để bạn đọc tham khảo về quan điểm dân gian. Hy vọng đã giải đáp thắc mắc và giúp ích cho bạn.

=> Xem thêm: Trùng tang là gì? Lễ cắt trùng tang ra sao?